جنون

جنون يا روان پريشي (phychos) مجموعه‌اي از علائم و وضعيت رواني غيرطبيعي است كه در آن ارتباط فرد مبتلا با واقعيت قطع مي‌شود. علائمي چون هذيان و توهم در اغلب انواع جنون وجود دارند. فرد مبتلا به جنون چيزهايي را مي‌بيند و مي‌شنود كه واقعا وجود ندارند و تحت تاثير اين توهم‌ها دست به كارهاي عجيبي مي‌زند. روان پريشي انواع گوناگون دارد كه دسته‌اي از اختلالات رواني همچون اختلال دوقطبي و اسكيزوفرني را در برمي‌گيرد. با شناخت انواع جنون و اختلالات روان‌پريشي مي‌توانيد گامي موثر در جهت درمان آن برداريد. براي كسب اطلاعات بيشتر از ديگر اختلالات رواني كليك كنيد.

منبع: جنون

براي دريافت مشاوره در زمينه جنون مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.

جنون آني (كوتاه مدت يا واكنشي)

فرد مبتلا به جنون آني به طور ناگهاني ارتباطش را با واقعيت از دست مي‌دهد و با واكنش‌هاي خشونت آميز شديد به خودش يا ديگران صدمه مي‌زند اما معمولا درصد آسيب رساني به ديگران بيشتر است. به طور معمول افراد داراي اختلالات تكانه‌اي مزمن، اختلالات شخصيت و كساني كه دچار محروميت‌هاي هيجاني شديد شده‌اند، در معرض ابتلا به جنون آني قرار مي‌گيرند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه جنون آني كليك كنيد. 

البته افراد سالم نيز ممكن است بر اثر عوامل محيطي مختلف مثل مشكلات خانوادگي و اقتصادي، بيماري، بيكاري، استعمال مواد محرك، توهم زا و الكل دچار جنون آني شوند. بسياري از قتل‌ها بر اثر جنون آني شكل مي‌گيرد و فرد را دچار پشيماني مي‌كند.

جنون مزمن (اسكيزوفرني)

يك بيماري روان پريشانه است كه در آن مرز ميان خيال و واقعيت مخدوش شده و ادراك را تحت تاثير قرار مي‌دهد. مشخصه آن از كار افتادگي فرايندهاي فكري و پاسخگويي عاطفي ضعيف مي‌باشد. فرد مبتلا معمولا از بيماري خود آگاهي ندارد و حتي در بسياري از موارد ممكن است در مقابل درمان مقاومت كند و بگويد هيچ مشكلي ندارد و سالم است. علائم اصلي اسكيزوفرني توهم و هذيان است. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه بيماري اسكيزوفرني كليك كنيد. 

افراد مبتلا به اسكيزوفرنيا به ديگران متكي‌اند؛ زيرا قادر به انجام كار يا مراقبت از خود نيستند. گاهي تصور مي‌كنند كه رئيس جمهور هستند يا مثلا كسي از دور آن‌ها را كنترل مي‌كند. فرآيند بيماري حداقل ۶ ماه است و افراد مبتلا از تحصيل، شغل و زندگي اجتماعي باز مي‌مانند و دچار پارانويا، اضطراب و افسردگي مي‌شوند. درمان اسكيزوفرني هنوز به طور قطعي كشف نشده اما تا حدي قابل كنترل و درمان است. دو زير گروه اصلي اين اختلال به شرح زير هستند:

1. اسكيزوفزنيا فرم

تفاوت اسكيزوفرني فرم با اسكيزوفرني اين است كه شروع سريعي دارد و طول بيماري ۶ ماه يا كمتر است. آشفتگي در رفتار و گفتار مشخصه اختلال اسكيزوفرني فرم است.

2. اسكيزوفرني افكتيو

شامل ويژگي‌هاي اختلالات خلقي و اسكيزوفرني به صورت همزمان است؛ يعني بيماراني كه هم به اختلال خلقي (نظير افسردگي يا شيدايي) و هم اسكيزوفرني مبتلا هستند و علائم هر دو را نشان مي‌دهند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه درمان اسكيزوفرني كليك كنيد. 

جنون يا اختلال دوقطبي

در اختلال دو قطبي فرد دچار نوسانات خلقي شديد مي‌شود. اين نوسانات هفته‌ها و ماه‌ها طول مي‌كشد و فرد دوره‌هايي از شيدايي و افسردگي اساسي را تجربه مي‌كند. بيماري معمولاً با دوره‌اي از افسردگي شروع شده و پس از يك يا چند دوره از افسردگي، دوره شيدايي آغاز مي‌گردد.
در دوره افسردگي فرد احساس غمگيني شديدي م‌كند، انگيزه‌ها و علايق خود را از دست مي‌دهد، بي دليل گريه مي‌كند و دچار نااميدي شديدي مي‌شود. در اين دوره احساس افسردگي براي مدت طولاني باقي مي‌ماند؛ تا جايي كه حتي انجام امور عادي زندگي را سخت يا غير ممكن مي‌سازد.

شيدايي يك احساس خوشحالي زياد، انرژي و خوش بيني بيش از اندازه است. اين حالت مي‌تواند آنقدر شديد باشد كه فكر كردن و قضاوت فرد را تحت تاثير قرار دهد. ممكن است تفكرات عجيبي راجع به خود داشته باشد، تصميمات بدي بگيرد و به صورت شرم آور، مضر و گاهي خطرناك رفتار كند. مانند حالت افسردگي، در اين دوره نيز زندگي فرد مختل شده و بر روابط و كار تاثير مي‌گذارد. براي اطلاعات بيشتر از انواع اختلال دوقطبي كليك كنيد.

اختلال پارافرني

اختلال پارفرني شكلي از اسكيزوفرني است كه با نشانه‌هاي توهم و هذيان، پرش فكري، آشفتگي گفتار و عدم توجه و تمركز همراه مي‌باشد. اين افراد در گفتگوها به صورت ناگهاني از يك موضوع به موضوعي ديگر مي‌روند و در برخي موارد جملات و گفته‌هاي خود و ديگران را فراموش مي‌كنند. البته اين اختلال شروع دير هنگام دارد و فقط در افراد سالمند رخ مي‌دهد.

روان پريشي ارگانيك (ناشي از صدمات مغزي)

برخي اوقات روانپريشي ناشي از صدمات مغزي (ضربه مغزي) يا مربوط به بيماري‌هاي جسمي ديگري مانند عفونت‌ها و تومورهاي مغزي است كه عملكرد مغز را مختل مي‌سازند. اين عوامل باعث مي‌شوند صداها و تصاويري در مغز فرد شكل بگيرد كه در دنياي واقعي وجود ندارند.

روان پريشي به علت بيماري هاي جسمي

بيماري‌هاي عفوني مانند ايدز و هپاتيت، بيماري‌هاي غير عفوني مانند نارسايي كبد و كليه كه منشا عصبي دارند نيز مي‌توانند سبب بروز علائم اختلالات روان‌پريشانه شوند. زايمان نيز يكي ديگر از علل بروز جنون است كه به آن جنون بعد از زايمان مي‌گويند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه جنون بعد از زايمان كليك كنيد. 

جنون يا افسردگي روان پريشانه

افسردگي روان پريشانه يا سايكوتيك يكي از انواع افسردگي اساسي است. به طوري كه وقتي بيمار دچار افسردگي شديد مي‌باشد علائم روان پريشي به طور همزمان بروز مي‌كند. علائم افسردگي روان پريشانه مي‌تواند به شكل توهمات (مانند شنيدن صدايي كه به آن‌ها مي‌گويد انسان‌هاي خوبي نيستند يا بي فايده‌اند) و هذيان (مانند احساس شديد بيهودگي، شكست يا انجام گناه) باشد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه انواع افسردگي اساسي كليك كنيد.

جنون ناشي از مصرف الكل و مواد

استفاده يا ترك موادي مانند الكل، حشيش، شيشه، قرص اكستازي، كوكائين و كراك و ساير مواد مي‌توانند با ظهور علائم روانپريشي همچون توهمات، هذيان‌ها يا گفتار آشفته مرتبط باشند.

علائم مثبت و منفي

علائم منفي با اختلال تدريجي در عملكرد فرد همراه مي شوند كه باعث عملكرد اجتماعي ضعيف در فرد مي گردند. علائم شامل: احساسات نامناسب يا بي احساسي مانند خنديدن نابجا و تغيير در گفتار (كند شدن گفتار) هستند. اين علائم حتي ممكن است در شروع جنون باشد و فرد اطلاعي از آن نداشته باشد.علائم مثبت نيز شامل توهم و هذيان هست.

پيش آگهي جنون

در صورتي كه بيمار مبتلا به جنون درمان لازم را در زمان مناسب دريافت كند، بهبودي قابل توجهي مي يابد. پيش آگهي به عوملي هم چون سن، وضعيت تاهل، موقعيت اقتصادي-اجتماعي، جنسيت، سن شروع بيماري و طول مدت آن بستگي دارد.

چه موقع بايد براي درمان جنون اقدام كرد؟

جنون و اختلالات روان پريشي بيماري نيست كه بدون درمان بهبود يابد. در صورتي كه فرد صداهايي مي شنود كه يا ناخوشايند يا بلند هستند و در كنارش برخي علائم ذكر شده را دارند، بايد در اسرع وقت به متخصص مراجعه كنند تا درمان لازم را دريافت كنند. اگر درمان به موقع باشد، فرد سازگاري و انعطاف پذيري بالاتري در زندگي خواهد داشت و همزمان دوره بستري او هم كوتاه مدت مي شود.

دلايل جنون

جنون به دلايل متعددي وجود مي‌آيد كه از آن‌ها مي‌توان به ژنتيك، صدمات مغزي، مصرف داروها، الكل و مواد مخدر اشاره كرد. از ديگر دلايل تاثير گذار در ابتلا به جنون مي‌توان به موارد زير اشاره كرد:

استرس: اضطراب‌ها و استرس‌هاي بسيار شديد و مداوم مي‌توانند زمينه ساز بروز جنون و يا حادتر شدن آن‌ها شوند.

مشكلات خانوداگي: مشكلات بسيار شديد خانوادگي علت اصلي نيستند اما مي‌توانند باعث بروز جنون در فرد مستعد باشند.

تروما در كودكي: آسيب‌ها و محروميت‌هاي جدي در دوران كودكي همچون تجاوز يا اختلالات شديد مي‌توانند جنون را براي فرد به همراه داشته باشند. 

درمان جنون

برخي از اين اختلالات به سختي درمان مي‌شوند ولي علائم آن‌ها تا حد زيادي قابل كنترل هستند. در اكثر موارد بستري شدن در بيمارستان‌هاي اعصاب و روان لازم است. درمان و كنترل علائم روان پريشانه معمولا به صورت تركيبي از دارو درماني و درمان شناختي رفتاري است. روش‌هاي درماني عبارتند از:

1.دارو درماني

دارو يكي از روش‌هاي اصلي در كنترل علائم بيمار مبتلا به جنون است. اين داروها با تاثير بر سيستم عصبي مركزي، علائمي همچون توهم و هذيان را رفع كرده و به فرد كمك مي‌كنند كه بهتر فكر كند. از داروهاي آنتي سايكوتيك مي‌توان به هالوپريدول، فلوفنازين، كلرپرومازين، تيوتيكسن، ريسپريدون و... اشاره كرد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه داروهاي آنتي سايكوتيك كليك كنيد. 

توجه داشته باشيد كه مصرف مرتب اين داروها بسيار مهم است چرا كه با قطع دارو يا سهل انگاري در مصرف آن، علائم بيماري برمي‌گردد و مشكل حادتر مي‌شود. 

2. درمان شناختي رفتاري

اين درمان به افراد كمك مي‌كند كه از چگونگي تفكر خود بينش پيدا كرده و راهكارهاي جديدي براي حل چالش‌ها و مشكلات خود بيابند. در اين روش‌ عادات فكري و نگرش‌هاي غلط، شناسايي و اصلاح مي‌شوند. براي نتيجه بخش بودن اين درمان بايد مدتي صبر كنيد و به طور منظم در جلسات روانشناسي شركت نماييد. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه روانشناسي كليك كنيد.

3. درمان‌هاي خانوادگي

در اين روش‌ هدف اين نيست كه عوامل تاثيرگذار خانوادگي شناسايي شود؛ هدف اين است كه افراد خانواده در مورد جنون و ويژگي‌ها آن اطلاعات كافي به دست آورند و چگونگي برخورد با او را ياد بگيرند. چراكه يكي از مهم‌ترين عوامل تاثيرگذار در شدت و يا كاهش علائم بيماري حمايت اعضاي خانواده است. 

4.روش درمان مراقبتي CPA

روش درمان مراقبتي براي اطمينان يافتن از دريافت درمان مناسب بيماران اسكيزوفرني است. اين روش شامل يك هماهنگ كننده كه وظيفه مديريت و سازمان دهي بخش هاي مختلف درمان را به عهده دارند و در صورت لزوم مي توانند تغييراتي در برنامه درماني ايجاد كنند. برنامه مراقبت شامل تغذيه سالم، فعاليت جسماني و پشتيباني از ترك سيگار اگر كه فرد سيگار مي كشد.جلسات مراقبت هر 3 تا 6 ماه مورد بازبيني قرار مي گيرد و روانپزشك يا هر فردي از اعضاي خانواده در كنار بيمار مي تواند حضور داشته باشد.

آيا فرد مبتلا به جنون مي‌تواند ازدواج كند؟

هيچ مانعي براي ازدواج كردن افراد مبتلا به جنون وجود ندارد اما مهم ترين امر براي ازدواج اين است كه بيماري خود را از قبل به همسر آينده شان بگويند و با مشورت پزشك اين كار را انجام دهند. ازدواج براي اين افراد شرايط خاصي دارد و بايد تحت نظر مداوم پزشك باشند. داروهاي آنتي سايكوتيك تاثير منفي بر عملكرد جنسي مي‌گذارند پس بايد از روش‌ها و راه‌هاي جايگزين ارضاي نياز جنسي آگاهي داشته باشند. اما به طور كلي اگر فرد مقابل با آگاهي كامل و با رضايت وارد رابطه شود، تاثير بسيار خوبي در فرايند درمان و بهبود حال كلي فرد مي‌گذارد.  

زندگي اجتماعي افراد مبتلا به جنون چگونه است؟

متاسفانه اختلالات روان‌پريشي تاثير بسيار جدي و منفي بر عملكرد اجتماعي مي‌گذارند و فرد دچار ناتواني بسيار زيادي مي‌شود. اما با وجود روش‌هاي درماني و مراقبتي، عملكرد آن‌ها تا حد زيادي به حالت قبل باز‌مي‌گردد و با كمك سازمان‌ها و مراكز حمايتي مي‌توانند كارهاي اجتماعي بسيار مفيدي انجام دهند. معمولا پزشك انجام فعاليت‌هايي همچون نقاشي، شعر و كارهاي خلاقانه را پيشنهاد مي‌دهد تا فرد ارتباط خود را با جامعه از دست ندهد. 

راه‌هاي كمك به خود

با انجام برخي كارها مي‌توانيد به خود كمك كنيد تا بيماري تحت كنترل‌تان قرار بگيرد و عملكردتان افزايش يابد. اين كارها عبارتند از:

1. علائم اوليه حاد شدن بيماري را بشناسيد و نسبت به آن‌ها آگاه باشيد.

2. از موقعيت‌ها و مكان‌هايي كه باعث عود بيماري مي‌شوند خودداري كنيد. از اين موارد مي‌توان به شرايط استرس‌زا، مصرف الكل و كافئين و خشم و عصبانيت اشاره كرد. 

3. تكنيك‌هاي آرام سازي را ياد بگيريد و به طور مرتب آن‌ها را انجام دهيد.

4. اگر دچار توهم و يا صدا شديد به خود يادآوري كنيد كه اين‌ها واقعي نيستند و نمي‌توانند هيج آسيبي به شما برسانند. 

5. با وقت گذراندن همراه خانواده، گوش دادن به موسيقي يا ساير فعاليت‌هاي لذت بخش خود را مشغول نگه داريد. 

6. ورزش و برنامه غذايي مشخص داشته باشيد و از بدن خود مراقبت كنيد. 

7. در مصرف داروهاي خود دقت كافي داشته باشيد و به هيچ وجه در استفاده از آن‌ها سهل انگاري نكنيد. مشاوره فردي مي‌تواند در اين زمينه به شما كمك كند. براي كسب اطلاعات بيشتر در زمينه مشاوره تلفني فردي كليك كنيد.

منبع: جنون

براي دريافت مشاوره در زمينه جنون مي توانيد با مشاوران مركز مشاوره روانشناسي حامي هنر زندگي از طريق تلفن ثابت از كل كشور با شماره 9099075228 و از تهران با شماره 9092305265 تماس بگيريد.